Fort 50 1/2 W Kosocice
Opis:
Informacje:
Fort 50 1/2 W Kosocice / Gh. Kosocice West (główny, pancerny obrony bliskiej) powstał w latach 1897-98 jako. Zbudowano go na terenie Kosocic, w miejscu dawnej baterii 50a. Stworzył wspólną grupę z sąsiednim fortem 50 1/2 O. Cały zespół fortów zaprojektował Emil Gołogórski. Po budowie grupy fortecznej zniesiono pobliski szaniec IS VII-2. Broniły traktu lwowskiego i linii kolejowej do Przemyśla. Fort zachodni został zlokalizowany przy starym cmentarzu wiejskim, co wzmocniło jego maskowanie. Jedyny dojazd do fortu od północy broniony był wysokim wałem zapola oraz ziemną basteją o wyjątkowo głębokiej fosie, co zmuszało ewentualnego przeciwnika do szturmu wąską drogą obok cmentarza pod silnym ogniem broni ręcznej. Na działce w pobliżu bramy wjazdowej znajdowała się nieobronna wartownia na czas pokoju. Samego przejazdu broniła kaponiera obrony wjazdu ze stanowiskami dla broni maszynowej. Droga dojazdowa prowadziła obok kaponiery i bastei na plac broni, od południa zamkniętym blokiem koszarowo-bojowym. Od zachodu pochylnia prowadziła na platformę baterii tradytorowej. Cały zespół otoczony jest wałem z fosą, od czoła o spłaszczonym stoku. W rejonie baterii w profilu wału wyraźnie wykształcona równia ogniowa. Dwukondygnacyjny blok koszarowo-bojowy odbiega od tradycyjnych dla twierdzy rozwiązań. Złożony na rzucie dwukrotnie przełamanego prostokąta, bez ryzalitów, z dwoma wejściami na poziomie piętra. Zaopatrzony w dwie artyleryjskie wieże pancerne armat 8cm M.94 (numerowane S48 i S47), oraz jedną wieżą obserwacyjną (numer B29). Na stalobetonowym stropodachu mieściły się stanowiska strzeleckie dla piechoty.
Uzbrojenie w roku 1914:
2x8 cm PK M.94 w wieżach
2 lawety forteczne (gewerhlafette)
Artyleria: 1 oficer + 28 szeregowych
Piechota: 1 oficer + 56 szeregowych
Pionierzy: 4 szeregowych
Plan mobilizacyjny rozbudowy twierdzy przewidywał pięć baterii dla grupy fortecznej:
B1 - 4x12 cm M.61 / brak informacji o realizacji
B2 - 4x18 cm M.80 / brak informacji o realizacji
B3 - 4x15 cm M.80 / brak informacji o realizacji
B4 - 4x12 cm M.61 / brak informacji o realizacji
B5 - 4x15 cm M.78 / brak informacji o realizacji
Schron amunicyjny - GMM 16 / zrealizowany
Dla w/w baterii zrealizowano jedną kawernę (schron podziemny). Grupę forteczną uzupełniał od północy szaniec S1.
Dalsze losy:
Obiekt do 1970 roku utrzymywał funkcje wojskowe. W tym samym czasie zezłomowano wszystkie wieże pancerne. Stropodach ze stanowiskami strzeleckimi został osłonięty wtórnym dachem. Na piętrze bloku koszarowo-bojowego wyburzono część ścianek działowych zakłócając pierwotny wygląd. Fort zachowany jest ogólnie w dobrym stanie. Zachował oryginalne drzwi i okiennice pancerne. Przy wjeździe stała dawna wartownia, obecnie dom mieszkalny po przekształceniach. Obiekt dzierżawiony jest przez prywatnego właściciela.
Stan zachowania obiektu: zachowany
Materiały:
Zdjęcia:
Źródło:
"Podbrzusze twierdzy. Wojskowość austriacka i austro-węgierska na terenie Podgórza i okolic w latach 1850-1918" M.J. Mikulski - informacje
Mapa rozbudowy twierdzy 1914-1915 - informacje
Wykaz fortów (1919) - informacje
Festungs-Umgebungsplan von Krakau blatt 34 Kosocice - mapa twierdzy
"Tom 1 Seria II Atlas Twierdzy Kraków - Zabytki fortyfikacji Twierdzy Kraków" - szkic
"Tom 2 Seria II Atlas Twierdzy Kraków - Z problematyki adaptacji krakowskich fortów" - informacje/plan
"Tom 3 Seria II Atlas Twierdzy Kraków - Atlas pancerzy Twierdzy Kraków" - informacje
K. Wielgus - szkic
Open Street Map/ Urząd Miasta Krakowa/ Geoportal - mapy