Fort 41 Bronowice Małe
Opis:
Informacje:
Fort 41 Bronowice Małe / Gz. Bronowice Małe (pośredni, półstały) powstał w latach 1884-85 jako półstałe dzieło ziemno-drewniane. Posiada prostokątny ciąg wału i fosy, oraz dwie wysunięte w narożach czoła wieloboczne kaponiery ziemne. Obiekt został przebudowany w 1914 roku dla potrzeb nowoczesnych broni piechoty, jednak nadal pozostawiono go w półstałej formie, jako jedyny tego typu obiekt w Krakowie. Pozostał do wybuchu wojny w pierwotnym stanie i narysie w przeciwieństwie do innych fortów przebudowanych w tym okresie (Bodzów, Olszanica). Fort nie brał udziału w działaniach bojowych I wojny światowej.
Uzbrojenie w roku 1914:
3x15 cm M.61 na wałach
Artyleria: 2 oficerów + 112 szeregowych
Piechota: 1 oficer + 74 szeregowych
Pionierzy: 4 szeregowych
Plan mobilizacyjny rozbudowy twierdzy przewidywał dwie baterie oraz szaniec, a także schron amunicyjny:
S1 - 4x9 cm M.75/96 / brak informacji o realizacji
B1 - 4x15 cm M.78 / brak informacji o realizacji
B2 - 4x12 cm M.61 / brak informacji o realizacji
Schron amunicyjny - GMM 4 / zrealizowany
Dalsze losy:
Fort został częściowo zniwelowany podczas budowy drogi oraz użytkowania go przez Wojsko Polskie od późnych lat 50tych. Obecnie obiekt jest opuszczony, a wały coraz bardziej rozmyte jednak mimo wszystko jest nadal dobrze zachowany jak na swój typ. Oś fortu otoczona jest przez ogródki działkowe. Podczas mobilizacji obiektom tego typu dodawano drewniano-blaszano-ziemne stropy i drewnianą ścianę elewacyjną, która jeszcze za czasów użytkowania przez wojsko była zachowana, jednak z biegiem czasu wyposażenie uległo zniszczeniu.
Stan zachowania obiektu: zachowany
Materiały:
Zdjęcia:
Źródło:
Wykaz fortów (1919) - informacje
Mapa rozbudowy twierdzy 1914-1915 - informacje
Festungs-Umgebungsplan von Krakau blatt 14 Rząska - mapa twierdzy
"Forteca nr 12 - spis obiektów kubaturowych Twierdzy Kraków" M. Chłopek - informacje
"Podbrzusze twierdzy. Wojskowość austriacka i austro-węgierska na terenie Podgórza i okolic w latach 1850-1918" M.J. Mikulski - informacje
"Warownie i zieleń Twierdzy Kraków" - J. Bogdanowski" - informacje/plan
Źródła internetowe (grupa Twierdza Kraków) - plan
Open Street Map/ Urząd Miasta Krakowa/ Geoportal - mapy