Szaniec FS-29
Opis:
Informacje:
Szaniec FS-29 powstał w 1855 roku. Zlokalizowany w pobliżu gminy Zakrzówek, od nazwy przyjął swoją potoczną nazwę. Standardowe ziemne dzieła wznoszone według jednego, typowego wzorca. Mimo tego nie powstały dwa identyczne obiekty. Rozpiętość szańca mierzona w najszerszym miejscu liczyła 96 metrów w granicach przeciwstoku fosy oraz 55 metrów w linii korony wałów. Każdy projekt był dostosowany do indywidualnych potrzeb taktycznych i warunków terenowych. Standaryzacja rozwiązań była daleko posunięta i pozwalała skrócić do minimum czas projektowania i budowy. Obiekt posiadał siedmioboczny narys. Bok od strony wnętrza twierdzy, tworzący szyję szańca był włamany do środka tworząc płytką zatokę, co umożliwiało obronę znajdującego się tam wjazdu ogniem bocznym. Całość otaczała sucha fosa o trapezowym przekroju i głębokości około 2 metrów. W przypadku obiektów położonych na skalistym podłożu, czyli na przykładzie szańca FS-29 była ona wykuta w skale. Stanowiska tworzył wał o stromych stokach. W narożnikach na załamaniach wału od strony czoła i na barkach lokowano platformy dla dział. Zwykle stanowisk takich było cztery. Proste odcinki wału zaopatrywano w ławki strzeleckie dla piechoty. Nie było żadnych elementów murowanych (kazamat, schronów czy omurowań). Rozmiary dzieł były stosunkowo niewielkie i zbliżone do siebie. Większość szańców rozmieszczono w regularnych, siedmiusetmetrowych odstępach, tak aby mogły wzajemnie wspierać się ogniem. FS-29 został zmodernizowany w 1914 roku poprzez dodanie kilku schronów i rearanżację układu poprzecznic. Zachował swoją pierwotną nazwę i nie został adaptowany na punkt oporu rdzenia, tak jak w przypadku położonego niedaleko na południe szańca IS-29 1/2 (od 1914 roku NS-32). Pierwotnym uzbrojeniem dzieła były cztery gwintowane odtylcowe 12 cm armaty M.61.
Uzbrojenie w roku 1914:
4x12 cm M.61
Artyleria: 1 oficer + 20 szeregowych
Piechota: 2 oficerów + 119 szeregowych
Pionierzy: 2 szeregowych
Komendant: 1
Dalsze losy:
Szaniec przetrwał do dziś praktycznie w nienaruszonym stanie. W 1990 roku został wpisany do rejestru zabytków.
Stan zachowania obiektu: zachowany
Materiały:
Zdjęcia:
Źródło:
"Podbrzusze twierdzy. Wojskowość austriacka i austro-węgierska na terenie Podgórza i okolic w latach 1850-1918" M.J. Mikulski - informacje
Mapa rozbudowy twierdzy 1914-1915 - informacje
"Mapa umocnień wg stanu z 1916 roku" P. Opaliński - informacje
"Tom 2 Seria II Atlas Twierdzy Kraków - Z problematyki adaptacji krakowskich fortów" - plan
Wykaz fortów (1919) - informacje
Festungs-Umgebungsplan von Krakau blatt 21 Krakau - mapa twierdzy
Open Street Map/ Urząd Miasta Krakowa/ Geoportal - mapy