Ostróg Bramny Bielany
Opis:
Informacje:
Ostróg bramny Bielany powstał w latach 1907-08. Obiekt nazywając dosłownie był wartownią bramy o tej samej nazwie ulokowanej w miejscu dzisiejszych ulic Księcia Józefa oraz Malczewskiego (chroniła trasę wzdłuż Wisły, biegnącą przez Bielany do Tyńca i Skawiny). Układ bram był jednolity dla wszystkich obiektów tego typu. Drogi zostały zamknięte stalowymi bramami położonymi między ceglanymi filarami o rozpiętości 3,7 m. Środkowy filar, mieszczący się na osi drogi, był wyższy i zwieńczony dwugłowym orłem. Każde wejście miało być wyposażone od zewnątrz co najmniej dwoma zamknięciami, umieszczonymi jedna za drugą (w odległości ok. 9 m), tak aby brama mogła zostać zamknięta, natomiast druga mogłaby się otworzyć, aby umożliwić przejście. Podczas wpuszczania ludzi i patroli zapewniono, że oba zamknięcia nie będą jednocześnie otwarte. Między filarami bram można wstawić drewniane belki do wzmocnienia. Małe oddziały miały być wystarczające do obrony bram, ale musiały być w pełni zabezpieczone przed ostrzeliwaniem wroga. Z tego powodu zbudowano małe jednopiętrowe schrony (wartownie lub ostrogi). Składały się z pokoju gotowości, toalety oraz pokoju oficerskiego. Woda miała być dostarczana z odwiertów znajdujących się w pobliżu lub z miejskiej sieci wodociągowej. Między zamknięciem zewnętrznym a wewnętrznym znajdowało się małe podwórze. Pozostałymi ścianami dziedzińca była ściana wartowni ze strzelnicami, z których można było pokryć małą przestrzeń z ogniem karabinu i mur oporowy po przeciwnej stronie drogi. Aby nie otwierać bramy głównej za każdym razem, dla pieszych umieszczono dodatkowe, mniejsze drzwi. Nazwano go furtką patrolową. Furtka znajdowała się w pobliżu stalowej budki strażniczej. Ostróg posiadał dodatkowe wyposażenie w postaci sponsonu pancernego. Zgodnie z wytycznymi projektowymi odsłonięte ściany o grubości 150 cm wykonano z wapienia. Odsłonięte mury były dodatkowo chronione nasypem ziemnym, który kompensował energię pocisków. Ściany o grubości 90 cm od strony dziedzińca i od strony wnętrza twierdzy były wykonane z cegieł. Dachy pokryto paskami z ocynkowanej stali i 50 cm warstwą gruntu pokrytą trawą, aby je zamaskować.
Uzbrojenie w roku 1914:
Piechota: 1 oficer + 25 szeregowych
Dalsze losy:
Po likwidacji bramy sam ostróg zachował się do dziś w bardzo dobrym stanie. Zniwelowano jedynie nasyp ziemny, a strzelnice przebudowano na okna. Posiada zachowane m.in. pancerne drzwi oraz sponson. W 2002 roku obiekt służył za cele gastronomiczne, a następnie jako skład budowlany. Obecnie nie jest zagospodarowany.
Stan zachowania obiektu: zachowany
Materiały:
Zdjęcia:
Źródło:
Wykaz fortów (1919) - informacje
Festungs-Umgebungsplan von Krakau blatt 21 Krakau - mapa twierdzy
"www.kuk-fortification.net/die-festungstore-in-krakau-fortess-gates-of-cracow" F. Suchoń (Stowarzyszenie ÖFFG) - informacje
"Warownie i zieleń Twierdzy Kraków" - J. Bogdanowski - informacje/zdjęcia archiwalne
Krzysztof Śliwa - plany
forum eksploratorzy.com.pl - plany
Open Street Map/ Urząd Miasta Krakowa/ Geoportal - mapy