Szaniec NS-13
Opis:
Informacje:
Szaniec NS-13 powstał w 1855 roku jako szaniec polowy FS-14. Standardowe ziemne dzieła wznoszone według jednego, typowego wzorca. Mimo tego nie powstały dwa identyczne obiekty. Każdy projekt był dostosowany do indywidualnych potrzeb taktycznych i warunków terenowych. Standaryzacja rozwiązań była daleko posunięta i pozwalała skrócić do minimum czas projektowania i budowy. Obiekt posiadał siedmioboczny narys. Bok od strony wnętrza twierdzy, tworzący szyję szańca był włamany do środka tworząc płytką zatokę, co umożliwiało obronę znajdującego się tam wjazdu ogniem bocznym. Całość otaczała sucha fosa o trapezowym przekroju i głębokości około 2 metrów. W przypadku obiektów położonych na skalistym podłożu była ona wykuta w skale. Stanowiska tworzył wał o stromych stokach. W narożnikach na załamaniach wału od strony czoła i na barkach lokowano platformy dla dział. Zwykle stanowisk takich było cztery. Proste odcinki wału zaopatrywano w ławki strzeleckie dla piechoty. Nie było żadnych elementów murowanych (kazamat, schronów czy omurowań). Rozmiary dzieł były stosunkowo niewielkie i zbliżone do siebie. Brak dokumentów archiwalnych nie pozwala na prześledzenie pierwotnej obsady i uzbrojenia szańca. Biorąc pod uwagę metrykę szańców można przyjąć, że pierwotnym uzbrojeniem były odprzodowe działa gładkolufowe, zapewne zastąpione później przez odprzodowe działa gwintowane wzoru M.59. Większość szańców rozmieszczono w regularnych, siedmiusetmetrowych odstępach, tak aby mogły wzajemnie wspierać się ogniem. FS-14 został zmodernizowany w 1910 roku na szaniec rdzenia. Otrzymał nową nazwę NS-13, jednak nie został adaptowany na punkt oporu rdzenia, natomiast nowy obiekt tego typu (NS-13) powstał kilkaset metrów na północny-wschód od szańca. Wyjaśnić tutaj trzeba, że jednocześnie występowały dwa obiekty skrótowo nazywane NS-13. Były to różne od siebie dzieła. Pierwsze czyli omawiany szaniec rdzenia NS-13 (rozwinięcie NS oznaczało Noyau Schance), a drugi punkt oporu rdzenia NS-13 (rozwinięcie NS oznaczało Noyon Stutzpunkt).
Uzbrojenie w roku 1914:
Brak danych.
Dalsze losy:
Szaniec został splantowany w latach międzywojennych pod budowę osiedla Oficerskiego.
Stan zachowania obiektu: nie zachowany
Materiały:
Zdjęcia:
Obiekt nie istnieje, w galerii zdjęcie jego dawnej lokalizacji.
Źródło:
Wykaz fortów (1919) - informacje
Mapa rozbudowy twierdzy 1914-1915 - informacje
Festungs-Umgebungsplan von Krakau blatt 22 Czyżyny - mapa twierdzy
"Mapa umocnień wg stanu z 1916 roku" P. Opaliński - informacje
"Podbrzusze twierdzy. Wojskowość austriacka i austro-węgierska na terenie Podgórza i okolic w latach 1850-1918" M.J. Mikulski - informacje
Open Street Map/ Urząd Miasta Krakowa- mapy