Fort N-8 Łobzów
Opis:
Informacje:
Fort N-8 Łobzów (rdzenia, międzypolowy obrony bliskiej) powstał w latach 1907-08 (w miejscu dawnego szańca FS-8 z 1855 roku) w ramach rozbudowy nowego rdzenia twierdzy. Po rozwinięciu przedrostka 'N' pełna nazwa obiektu brzmiała 'Noyauzwischenwerk 8 Łobzów'. Fort posiadał nietypowy, składający się z dwóch kondygnacji blok koszarowy na rzucie prostokąta o konstrukcji kamienno-ceglano-stalobetonowej obsypany płaszczem ziemnym od czoła i boków. Stropodach zbudowany został z betonu na żelaznych dźwigarach, między którymi znajduje się blacha. Dwa wejścia po bokach zabezpieczone były dwuskrzydłowymi drzwiami pancernymi, a okna od zewnątrz kratami i dwu skrzydłowymi okiennicami z otworami strzelniczymi od wewnątrz. Budynek schronowo-koszarowy składał się z pomieszczenia załogi ze studnią, pomieszczenia oficerskiego, magazynu amunicji, latryny oraz szamba i dwóch przedsionków. Na ziemnym wale znajdowały się stanowiska piechoty oraz artyleryjskie dla dział 9cm modelu M.75/96. Dodatkowo na każdym barku w poprzecznicach stanowisk znajdował się mały schron pogotowia murowany z cegieł i ze stropem z blachy falistej. Całość założenia otaczała fosa o spłaszczonym stoku.
Uzbrojenie w roku 1914:
4x9 cm M.75/96 na wałach
Artyleria: 1 oficer + 49 szeregowych
Piechota: 1 oficer + 34 szeregowych
Pionierzy: 4 szeregowych
Dalsze losy:
Około 1921 roku fort został zniwelowany. Do dziś zachowały się jednak fragmenty wałów i schron pogotowia na prawym barku. Schron jest w dobrym stanie, nie posiada blaszanego poszycia dachowego. Wykorzystywany był na cele magazynowe dla hurtowni budowlanych zajmujących dawny teren fortu. Od 2019 roku rozpoczęto przygotowanie terenu pod budowę supermarketu 'Aldi' i usunięto baraki oraz garaże otaczające zachowany schron. W 2020 roku, podczas prac ziemnych odkryto pozostałości drugiego schronu oraz bloku koszarowego. Miejski konserwator zabytków po zapoznaniu się z reliktami fortu wydał pozwolenie na zasypanie ich z powrotem pod ziemią i kontynuację budowy.
Stan zachowania obiektu: zachowany reliktowo
Materiały:
Zdjęcia:
Stan schronu oraz odkryte relikty w 2020 roku:
Stan schronu po remoncie:
Źródło:
Wykaz fortów (1919) - informacje
Mapa rozbudowy twierdzy 1914-1915 - informacje
Festungs-Umgebungsplan von Krakau blatt 15 Witkowice - mapa twierdzy
"Forteca nr 12 - spis obiektów kubaturowych Twierdzy Kraków" M. Chłopek - informacje
"Tom 1 Seria II Atlas Twierdzy Kraków - Zabytki fortyfikacji Twierdzy Kraków" - plan
P. Piszczek - zdjęcie z drona
I. Żardecka Kurek - zdjęcia schronów pogotowia w czasie przebudowy terenu
"Warownie i zieleń Twierdzy Kraków" - J. Bogdanowski" - szkic
D. Krzyształowski/ forum Rawelin - informacje
F. Suchoń (Stowarzyszenie ÖFFG) - informacje/szkic
forum 4historie.pl - zdjęcie archiwalne
biuro miejskiego konserwatora zabytków/Avcissa - zdjęcia archeologiczne
Open Street Map/ Urząd Miasta Krakowa/ Geoportal - mapy