Fort N-10 Prądnik Biały
Opis:
Informacje:
Fort N-10 Prądnik Biały (rdzenia, międzypolowy obrony bliskiej) powstał w latach 1907-08 (w miejscu dawnego szańca FS-10 z 1855 roku) w ramach rozbudowy nowego rdzenia twierdzy. Po rozwinięciu przedrostka 'N' pełna nazwa obiektu brzmiała 'Noyauzwischenwerk 10 Prądnik Biały'. Fort posiadał parterowy blok koszarowy na rzucie prostokąta o konstrukcji kamienno-ceglano-stalobetonowej obsypany płaszczem ziemnym od czoła i boków. Stropodach zbudowany został z betonu na żelaznych dźwigarach, między którymi znajduje się blacha. Dwa wejścia po bokach zabezpieczone były dwuskrzydłowymi drzwiami pancernymi, a okna od zewnątrz kratami i dwu skrzydłowymi okiennicami z otworami strzelniczymi od wewnątrz. Budynek schronowo-koszarowy składał się z pomieszczenia załogi ze studnią, pomieszczenia oficerskiego, magazynu amunicji, latryny oraz szamba i dwóch przedsionków. Na ziemnym wale znajdowały się stanowiska piechoty oraz artyleryjskie dla dział 9cm modelu M.75/96. Dodatkowo na każdym barku w poprzecznicach stanowisk znajdował się mały schron pogotowia murowany z cegieł i ze stropem z blachy falistej. Całość założenia otaczała fosa o spłaszczonym stoku.
Uzbrojenie w roku 1914:
4x9 cm M.75/96 na wałach
Artyleria: 1 oficer + 49 szeregowych
Piechota: 1 oficer + 58 szeregowych
Pionierzy: 4 szeregowych
Dalsze losy:
W okresie międzywojennym zburzono schrony pogotowia. Zachowany blok koszarowy został zabudowany halą produkcyjną w latach 60-tych. Tereny fortu zostały przystosowane do szatni, magazynów i warsztatów. Były ogrzewane i używane codziennie, dzięki czemu zachowały się w bardzo dobrych warunkach technicznych. Niektóre części cennych szczegółów historycznych pozostały na miejscu - w tym drzwi stalowe dwuskrzydłowe. Od strony północnej zachował się stu metrowy odcinek fosy, przykryty starymi drzewami - reliktami zieleni twierdzy, stanowiącymi oryginalne maskowanie. Zachowane były również relikty dawnych schronów pogotowia. W 2018 roku fort został nielegalnie zburzony przez firmę deweloperską Frax-Bud.
Stan zachowania obiektu: nie zachowany
Materiały:
Zdjęcia:
Stan fortu przed 2018r:
Źródło:
Wykaz fortów (1919) - informacje
Mapa rozbudowy twierdzy 1914-1915 - informacje
Festungs-Umgebungsplan von Krakau blatt 15 Witkowice - mapa twierdzy
"Forteca nr 12 - spis obiektów kubaturowych Twierdzy Kraków" M. Chłopek - informacje
D. Krzyształowski/ forum Rawelin - informacje/plany
F. Suchoń (Stowarzyszenie ÖFFG) - informacje/szkice
Krzysztof Śliwa - zdjęcia fortu przed wyburzeniem
Open Street Map/ Urząd Miasta Krakowa/ Geoportal - mapy